Hidden miracles of the natural world

0:11 What is the intersection between technology, art and science? Curiosity (/,kjuəri'ɔsiti/ sự ham biết, tò mò) and wonder (/'wʌndə/ vật kỳ diệu, người kỳ diệu), because it drives us to explore,
because we're surrounded (/sә'raƱnd/ đường viền vậy quanh, vây quanh) by things we can't see. And I love to use film to take us on a journey through portals of time and space, to make the invisible visible, because what that does, it expands our horizons, it transforms our perception (/pə'sepʃn/ sự nhận thức, sự am hiểu) , it opens our minds and it touches our heart. So here are some scenes from my 3D IMAX film, "Mysteries of the Unseen World."

0:50 (Music)

0:53 There is movement which is too slow for our eyes to detect, and time lapse (/læps/ sự nhầm lẫn) makes us discover and broaden our perspective of life. We can see how organisms emerge and grow, how a vine (/vain/ cây leo, cây nho, rượu vang) survives by creeping (´kri:piη/ dần dần, từ từ) from the forest floor to look at the sunlight. And at the grand scale, time lapse allows us to see our planet in motion. We can view not only the vast (/vɑ:st/ rộng lớn, mênh mông) sweep of nature, but the restless  (/'restlis/ không ngừng nghỉ) movement of humanity. Each streaking (sự cấy thành vạch, sự kéo theo) dot represents a passenger plane, and by turning air traffic data into time-lapse imagery, we can see something that's above us constantly but invisible: the vast network of air travel over the United States. We can do the same thing with ships at sea. We can turn data into a time-lapse view of a global economy in motion. And decades of data give us the view of our entire planet as a single organism sustained by currents circulating (/'sə:kjuleit/ tuần hoàn lưu thông) throughout the oceans and by clouds swirling (/´swə:liη/ xoáy, dòng xoáy) through the atmosphere, pulsing with lightning, crowned by the aurora (/ɔ:'rɔ:rə/ ánh ban mai, vầng quang) borealis (/´bɔ:riəl/ phương bắc, cực bắc). It may be the ultimate time-lapse image: the anatomy(/ə´nætəmi/ giải phẫu, thuật mổ xẻ) of Earth brought to life.

2:30 At the other extreme, there are things that move too fast for our eyes, but we have technology that can look into that world as well. With high-speed cameras, we can do the opposite of time lapse. We can shoot images that are thousands of times faster than our vision. And we can see how nature's ingenious devices work, and perhaps we can even imitate them. When a dragonfly flutters by, you may not realize, but it's the greatest flier in nature. It can hover, fly backwards, even upside down. And by tracking markers on an insect's wings, we can visualize the air flow that they produce. Nobody knew the secret, but high speed shows that a dragonfly can move all four wings in different directions at the same time. And what we learn can lead us to new kinds of robotic flyers that can expand our vision of important and remote places.

3:43 We're giants, and we're unaware of things that are too small for us to see. The electron microscope fires electrons which creates images which can magnify things by as much as a million times. This is the egg of a butterfly. And there are unseen creatures living all over your body, including mites that spend their entire lives dwelling on your eyelashes, crawling over your skin at night. Can you guess what this is? Shark skin. A caterpillar's mouth. The eye of a fruit fly. An eggshell. A flea. A snail's tongue. We think we know most of the animal kingdom, but there may be millions of tiny species waiting to be discovered.

4:54 A spider also has great secrets, because spider's silk thread is pound for pound stronger than steel but completely elastic. This journey will take us all the way down to the nano world. The silk is 100 times thinner than human hair. On there is bacteria, and near that bacteria, 10 times smaller, a virus. Inside of that, 10 times smaller, three strands of DNA, and nearing the limit of our most powerful microscopes, single carbon atoms.

5:36 With the tip of a powerful microscope, we can actually move atoms and begin to create amazing nano devices. Some could one day patrol our body for all kinds of diseases and clean out clogged arteries along the way. Tiny chemical machines of the future can one day, perhaps, repair DNA. We are on the threshold of extraordinary advances, born of our drive to unveil the mysteries of life.

6:11 So under an endless rain of cosmic dust, the air is full of pollen, micro-diamonds and jewels from other planets, and supernova explosions. People go about their lives surrounded by the unseeable. Knowing that there's so much around us we can see forever changes our understanding of the world, and by looking at unseen worlds, we recognize that we exist in the living universe, and this new perspective creates wonder and inspires us to become explorers in our own backyards.

6:49 Who knows what awaits to be seen and what new wonders will transform our lives.

6:55 We'll just have to see. (Applause) Thank you. (Applause)

 0:12 Đâu là điểm chung giữa công nghệ, mỹ thuật và khoa học? Đó là sự tò mò Sự tò mò dẫn chúng ta đến với những khám phá mới mà mắt thường không thể thấy Và tôi thích dùng phim ảnh để đưa mọi người đến với cuộc hành trình vượt không gian và thời gian biến những thứ vô hình thành hữu hình Nó mở rộng chân trời thay đổi nhận thức làm chúng ta cởi mở hơn và chạm đến trái tim của mỗi người Sau đây là một số cảnh quay từ bộ phim 3D của tôi có tên "Những điều bí ẩn của thế giới vô hình"

0:50 (Nhạc)

0:53 Có những biến đổi quá chậm để mắt người có thể nhận ra, và kĩ thuật "tua nhanh" giúp chúng ta mở rộng góc nhìn về cuộc sống. Chúng ta có thể thấy sự phát triển của sinh vật, bằng cách nào mà cây leo có thể sống sót qua những tầng rừng để nhìn thấy ánh sáng mặt trời. Ở quy mô lớn hơn, "tua nhanh" giúp chúng ta nhìn thấy sự chuyển động của thế giới

1:21 không chỉ dừng lại ở những bước tiến dài của tự nhiên mà còn cả những tiến bộ không ngừng nghỉ của nhân loại Mỗi vệt chấm đại diện cho một máy bay chở khách nhờ vào dữ liệu không lưu cùng với kĩ thuật "tua nhanh" ta có thể nhìn thấy thứ luôn ở trên chúng ta nhưng lại vô hình Đó là mạng lưới hàng không đi qua nước Mỹ. Ta có thể làm điều tương tự với những con tàu Biến dữ liệu thành góc nhìn tua nhanh ghi lại chuyển động của nền kinh tế thế giới Những dữ liệu trong hàng thập kỉ cho ta cái nhìn về toàn bộ hành tinh như một sinh vật sống bền vững nhờ các dòng hải lưu và những đám mây xoáy trên bầu khí quyển, với sấm sét, với bắc cực quang. Đây là một hình ảnh đỉnh cao của "tua nhanh" thể hiện sống động cấu trúc giải phẫu của trái đất.

2:30 Ở một thái cực khác, Có những thứ di chuyển quá nhanh so với mắt người, và cũng có những công nghệ để khám phá thế giới đó Với camera siêu tốc, Ta có thể làm chậm thời gian chụp những bức ảnh nhanh hơn hàng nghìn lần tốc độ mà mắt người có thể ghi nhận. Và chúng ta có thể thấy cách mà các sinh vật hoạt động, và có lẽ còn bắt chước được chúng. bạn có thể không nhận ra một con chuồn chuồn đang bay, nhưng nó là chiếc máy bay tuyệt vời nhất của tự nhiên. Nó có thể liệng, bay ngược, thậm chí là lộn nhào. Bằng cách theo dõi điểm đánh dấu trên cánh côn trùng, ta có thể hình dung được luồng khí mà chúng tạo ra. Đó là một bí mật, nhưng camera siêu tốc đã tiết lộ rằng tại cùng một thời điểm. chuồn chuồn chuyển động 4 cánh theo hướng khác nhau Điều này giúp ta phát triển một loại robot bay mới giúp mở rộng tầm nhìn tới các vùng quan trọng hay xa xôi hẻo lánh

3:43 Chúng ta quá lớn, và không nhận ra sự tồn tại của những vật quá bé nhỏ Máy hiển vi điện tử bắn ra các electron nhờ đó tạo ra hình ảnh phóng đại các vật thể lên tới hàng triệu lần. Đây là một quả trứng bướm, những sinh vật bé nhỏ sống trong cơ thể chúng ta. bao gồm cả những con ve sống bám trên lông mi, bò trên da vào ban đêm. Thử đoán xem đây là cái gì? Da cá mập đấy. Miệng của một con sâu bướm. Mắt của ruồi giấm. 1 cái vỏ trứng. 1 con bọ chét và lưỡi của con ốc sên. Chúng ta nghĩ rằng mình biết gần hết về thế giới loài vật nhưng thực tế còn hàng triệu loài nhỏ bé đang chờ được khám phá.

4:54 Nhện cũng có một bí mật lớn. Tơ nhện tính trên cùng 1 đơn vị khối lượng còn bền chắc hơn cả thép lại rất mềm dẻo. Và cuộc hành trình này sẽ đưa ta đến với thế giới nano. Sợi tơ nhện này chỉ mảnh bằng 1% tóc người. Trên đó là các vi khuẩn, gần con vi khuẩn, phóng đại lên 10 lần là một 1 con virus. Bên trong nó, thêm 10 lần phóng đại là 3 chuỗi ADN. và gần như đạt đến giới hạn của kính hiển vi hiện đại nhất một phân tử cacbon.

5:36 Sử dụng "tip" của kính hiển vi điện tử, ta thực sự có thể di chuyển các nguyên tử và chế tạo ra các thiết bị nano tuyệt vời. Ngày nào đó, một số thiết bị có thể giúp kiểm tra toàn diện tất cả các bệnh và khơi thông động mạch bị tắc nghẽn Những cỗ máy hóa học siêu nhỏ của tương lai có thể, một ngày nào đó, sửa được lỗi ADN. Ta đang trên ngưỡng của những tiến bộ phi thường, trên con đường hé lộ những bí mật của cuộc sống

6:11 Trong một cơn mưa bụi vũ trụ bất tận, không khí đầy phấn hoa, kim cương siêu nhỏ và châu báu từ những hành tinh khác và các vụ nổ siêu tân tinh. Mọi người tất bật với cuộc sống được bao quanh bởi những thứ vô hình. Việc biết rằng có rất nhiều thứ xung quanh chúng ta có thể khiến ta thay đổi góc nhìn về thế giới, nhận ra mình tồn tại trong một vũ trụ sống động, khơi gợi sự tò mò cũng như truyền cảm hứng để ta trở thành nhà thám hiểm trong chính khu vườn nhà.

6:49 Ai biết được điều gì đang chờ đợi để được khám phá và những gì sẽ làm thay đổi cuộc sống của chúng ta.

6:55 Chúng ta đơn giản chỉ cần nhìn thấy chúng. Xin cảm ơn.